Akdeniz Üniversitesi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi ve Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (BATEM) tarafından ortaklaşa yürütülen proje ile eksi 4 dereceye kadar dayanabilen fasulye tohum çeşidi üretildi.
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi ve BATEM’in ortaklaşa yürüttüğü, TÜBİTAK ve Bilimsel ve Teknik İşbirliği Alanında Avrupa İşbirliği (COST) destekli proje ile soğuk stresine ve dona dayanıklı fasulye çeşidinin tanıtımı yapıldı.
Akdeniz Üniversitesi Yerleşkesi Ziraat Fakültesi Çiftlik Müdürlüğü deneme alanında yapılan tanıtımda konuşan proje yürütücüsü Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarımsal Biyoteknoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faik Kantar, 3 yıllık bir çalışmayla bu sonuca ulaştıklarını söyledi.
Fasulye bitkisinin normal şartlarda 10 dereceye kadar dayandığını, 10 derecenin altındaki hava sıcaklıklarında bitkinin üretiminin düştüğünü anlatan Kantar, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde kullanılan 829 yerel fasulye genotipi kullanılarak 3 yıllık laboratuvar testleri, moleküler çalışmalar ve arazi denemeleri sonucunda soğuğa dayanıklı fasulyenin üretildiğini bildirdi. Kantar, “Laboratuvar testlerinde eksi 3 derece düşük sıcaklıklara dayanıklı tohumlar, ilkbahar erken ekimleri için Bolu koşullarında ve sonbahar geç ekimleri için Antalya şartlarında 2 yılı aşan tarla denemelerine alındı. Tarla denemeleri sonucu eksi 4 dereceye kadar soğuğa dayanabilen taze ve kuru fasulye çeşitlerimiz ortaya çıktı.” diye konuştu.
Fasulyenin yanı domates, biber gibi çeşitlerde de soğuğa dayanıklı ortamda yetişebilen sebze denemelerinin yapıldığını da ifade eden Kantar, “Özellikle ıslah çalışmaları yaparak üretilecek tohumlarla ihracat potansiyelini artırma, ithal edilen tohumu da azaltma amacındayız. Bu araştırmaları yaparken yerel tohumlarımızın genetik yapılarını bozmadan yüksek verimli çeşitler üretmeyi amaçlıyoruz.” dedi.
Soğuktan etkilenmeyen fasulye çeşidinin çok lezzetli ve çok çeşitli türlerde olduğunu kaydeden Kantar, “Üreticinin ve ihracatçının istediği her türde üretildi. Tüketicinin yazın yediği fasulyenin aromasında olacak. Bunların da deneme üretimlerine devam ediyoruz.” diye konuştu. Kantar, diğer bölgelerde soğuk nedeniyle üretimin durmasından sonra Antalya gibi sahil kuşağında geliştirilen soğuk dayanımlı sebze çeşitleriyle taze fasulye üretimi için ısıtmasız şartlarda sera denemelerinin devam ettiğini sözlerine ekledi.
Ziraat Fakültesi Dekanı Davut Karayel
Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Davut Karayel de Türkiye’nin coğrafi konumu ve iklim çeşitliliği açısından tarıma ve özellikle tohum yetiştiriciliğine çok uygun alanlara sahip olduğunu söyledi.
Türkiye’nin geçen yıl yaklaşık 153,5 milyon dolarlık tohum ihracatı ve 202 milyon dolarlık da tohum ithalatı yaptığına işaret eden Karayel, “Son yıllarda bu alanda gelişme katedildi. Ancak yeterli değil. Bu alanda önemli çalışmalar yapılması gerekiyor. Çalışmalarımızı Antalya Valisi Münir Karaloğlu ve Rektörümüz Mustafa Ünal da destekliyor. Bu tür çalışmaları desteklemeye devam edeceğiz.” diye konuştu.
Daha sonra proje ekibi, deneme alanlarında yetiştirilen fasulyeleri inceledi.